Depressie
Wat is depressie
Als je een sombere, depressieve stemming hebt, is dat meestal een normale reactie op een nare gebeurtenis zoals verlies of teleurstelling. Dit gevoel van somberheid is meestal tijdelijk. Bij een depressieve stoornis daarentegen heb je een aanhoudende depressieve stemming die bijna dagelijks en gedurende het grootste gedeelte van de dag aanwezig is.
Een depressie kan ontstaan door sociale, psychische en biologische oorzaken. Bij biologische oorzaken kun je denken aan hormoonschommelingen of lichamelijke ziekten zoals de ziekte van Parkinson. Verder zijn sociale gebeurtenissen van invloed. Denk aan het verlies van een dierbare, kinderen die uit huis gaan, of een pensionering. Ook psychische factoren kunnen het risico op een depressie verhogen. Eigenschappen die het risico op een depressie verhogen zijn bijvoorbeeld het hebben van weinig zelfvertrouwen of moeite hebben met het verwerken van verdriet.
Seizoensdepressie
Een bijzondere vorm van depressie is de seizoensdepressie of winterdepressie. Als je een seizoensdepressie hebt, is er 's zomers meestal weinig aan de hand, maar als de dagen korter worden, neemt het gevoel van somberheid en gebrek aan energie toe. Deze klachten kunnen veroorzaakt worden door een verandering in de hoeveelheid daglicht. Daglicht is namelijk van invloed op de hormonen die ons dag- nachtritme regelen. Door kortere periodes met daglicht lijkt dit ritme verstoord te worden.
Hoe herken je een depressie
Bij een depressie heb je het grootste deel van de dag last van somberheid, of verlies aan interesse of plezier. Deze klachten houden langer aan; het moet ten minste twee weken duren. Naast deze klachten heb je ook bijna elke dag last van een aantal van de onderstaande verschijnselen:
- Verandering in de eetlust
- Opvallende veranderingen in het slapen
- Gevoelens van onrust en snel geïriteerd zijn
- Gevoelens van minderwaardigheid of schuldgevoelens
- Concentratieproblemen of besluiteloosheid
- Steeds denken aan de dood, bijvoorbeeld gedachten aan zelfdoding.
De gevolgen van depressie
Als je depressief bent heb je weinig energie en kost het veel moeite om jezelf te motiveren tot de dagelijkse activiteiten. Dit kan leiden tot zelfverwijt of een gevoel van schuld, wat de depressieve gevoelens meestal verergert. Hierdoor is de kans op uitval op school en werk groot. Veel depressieve mensen sluiten zich steeds meer af van de buitenwereld. Tevens denken mensen met een depressie vaker dan anderen aan zelfdoding. Dit meestal met de wens om verlost te zijn van de last die een depressie met zich mee brengt.
Het verloop van depressie
Een depressie verloopt bij iedereen anders. Bij ongeveer de helft van de mensen is het na vier tot zes maanden over. Als je van een depressie herstelt, heb je ongeveer 50% kans dat het ooit nog een keer terugkomt. Bij ongeveer één op de zeven mensen worden de depressieve klachten chronisch.
Behandeling en advies bij depressie
Depressie is meestal goed te behandelen. Als de klachten nog niet zo lang duren, kijkt de huisarts vaak eerst of de klachten vanzelf herstellen. De huisarts kan daarnaast in de eerste fase een aantal lichte behandelingen voorstellen. Voor veel mensen levert dit al voldoende verbetering op. Denk aan kortdurende behandeling, runningtherapie, of een zelfhulpprogramma. Als de klachten aanhouden (meestal wordt daar twaalf weken voor gerekend), is meer intensieve behandeling op zijn plaats.
Tips
- Probeer op tijd naar bed te gaan en op tijd op te staan.
- Zorg voor een vaste structuur in je dag/week
- Blijf zoveel mogelijk ook overdag actief en verzorg jezelf goed.
- Blijf in beweging, ga fietsen, wandelen of sporten.
- Als je de gedachte hebt dat je niet verder wilt leven, praat daar met anderen over. Vaak zijn de gedachten tijdelijk en helpt de steun van een ander om goed door deze periode te komen. Je kunt met iemand uit je naaste omgeving over praten, of met een hulpverlener.
- Stel grote veranderingen in je leven zo mogelijk uit. Deze veranderingen kunnen meer energie kosten dan dat ze opleveren.
De invloed op kinderen
Wanneer een ouder psychisch ziek is, heeft elk gezinslid hier mee te maken. Kinderen merken dit altijd. Als ouders moeilijke tijden doormaken is dat voor kinderen vaak verwarrend en soms beangstigend. Kinderen hebben een eigen beleving van de ziekte en eigen vragen of zorgen. Sommige kinderen vinden het lastig vragen te stellen omdat ze hun ouders niet willen belasten. Kinderen blijven dan met vragen rondlopen. Gevoelens van schuld en schaamte kunnen zowel bij kinderen als ouders een gevolg zijn. Het is belangrijk dat kinderen uitleg krijgen over de situatie die zich afspeelt. Mediant biedt in de thuissituatie gesprekken aan mensen die voor de eigen psychische problemen al hulp krijgen en thuiswonende kinderen hebben.